غلامحسین ابراهیمی دینانی

گروه : علوم انسانی      رشته : فلسفه      گرایش : فلسفه اسلامی      تاریخ تولد : 0  خلاصه : دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی در سال 1321 در یک خانواده مذهبی در روستای دینان در اصفهان چشم به جهان گشود، و پس از گذراندن تحصیلات ابتدائی به حوزه علمیه وارد شد و تا درجه اجتهاد تحصیل خود را ادامه داد. سپس به تحصیلات دانشگاهی روی آورد و مدرک دکترای فلسفه خود را از دانشگاه مشهد دریافت نمود(1355 ه.ش) وی مدتی درهمان دانشگاه حوزه علمیه و نیز در دانشگاه تهران تدریس نموده است و هنوز در دانشگاه تهران به فعالیت آموزشی خود ادامه می دهد. تا کنون از وی چند اثر منتشر گردیده است که مشهورترین و جدیدترین آنها کتاب سه جلدی دفتر عقل و آیت عشق می باشد.  اوضاع اجتماعی و شرایط زندگی : دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی در سال 1321 در یک خانواده مذهبی که ساکن یکی از روستاهای تابع شهر اصفهان، بنام دینان بود، بدنیا آمد. اعضای خانواده او همگی متصدیان کارهای دولتی یا بازاری بودند و چندان توجهی به علم بویژه فلسفه اسلامی نداشتند. [غلامحسین ابراهیمی دینانی، حکایت عقل و عشق و فلسفه( مصاحبه)، فرهنگ و پژوهش، شماره 93، سه شنبه 19 شهریور 1381،ص 32 ]  تحصیلات رسمی و حرفه ای : غلامحسین ابراهیمی دینانی تحصیلات ابتدائی خود را در اصفهان به پایان رساند و سپس دوره فقه اصول و ادبیات را در حوزه علمیه گذراند و تحصیل دروس دینی را تا دوره اجتهاد طی کرد. اما مدتی بعد تصمیم گرفت که به تحصیل در دانشگاه بپردازد، حاصل این تصمیم و تلاشهای پیگیر وی احزار درجه دکتری فلسفه از دانشگاه تهران در سال1355 ه.ش بود. [دینانی، حکایت عقل و عشق و فلسفه( مصاحبه)، فرهنگ و پژوهش،ص 32 ]،  خاطرات و وقایع تحصیل : دکتر دینانی از کودکی به درس و کتاب علاقمند بود. وی هنگامی که در حوزه دروس فقه، ادبیات منطق بلاغت و اصول را می گذراند فلسفه را قویتر از کلام یافت و به مطالعه آن پرداخت. دکتر دینانی درباره فضای حوزه ها در آن روزگار می گوید که این مراکز از فضایی بسته اما پر معنویت برخوردار بوده اند. با این وجود وی شیوه زندگی درحوزه را نمی پسندید، اما به علوم آن علاقمند بود. از این رو وارد دانشگاه شد. [دینانی، حکایت عقل و عشق و فلسلفه( مصاحبه)، فرهنگ و پژوهش، ص 32 ]  فعالیتهای ضمن تحصیل : دکتر دینانی هنگامی که در حوزه به تحصیل می پرداخت در همان مرکز نیز سطوح پایین تر علومی چون فقه، اصول، منطق، فلسفه و ادبیات را تدریس می کرد. از این گذشته ظاهراً در همان زمان به تمرین و آموختن زبان عربی می پرداخت. تا آنجا که بعدها توانست چند کتاب عربی را ترجمه نماید. [ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام در سه جلد و نیز معاد از نظر حکیم زنوزی و نیایش فیلسوف ( مجموعه مقالات عربی) ]  وقایع میانسالی : خروج دکتر دینانی از حوزه علمیه و ورود به دانشگاه مشهد( 1355 ه.ش) برای تدریس یکی از تحولات و تغییرات مهم در شیوه زندگی وی بود که طرز فکر وی به شیوه های تحقیق دانشگاهی سوق داد. با این وجود به فلسفه و کلام اسلامی وفادار ماند و مضامین این علوم ذهن او را به خود مشغول می نمود. [غلامحسین ابراهیمی دینانی، دفتر عقل و آیت عشق، سه جلد، چاپ اول، تهران: طرح نو، 1380، صفحات مقدمه، و نیز علی اکبر مدرس یزدی، مجموعه رسائل کلامی و فلسفی و ملل و نحل، با مقدمه غلامحسین ابراهیمی دینانی، چاپ اول، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، صفحات مقدمه ] وی در زمان تدریس در دانشگاه مشهد، مقالاتی را برای روزنامه ها و مجلات دانشکده تحریر می نمود. [دنیای حکایت عقل و عشق و فلسفه، فرهنگ و پژوهش، ص 32 ]  مشاغل و سمتهای مورد تصدی : دکتر دینانی پس در حدود سالهای 1355-56 با انجمن فلسفه ایران به ریاست دکتر سید حسین نصر همکاری و رفت و آمد داشت چنانکه توسط همان مرکز رسالة دکترای خود تحت عنوان قواعد کل فلسفه را در سه جلد به چاپ رساند. [دینانی، حکایت عقل و عشق و فلسفه( مصاحبه) فرهنگ و پژوهش، ص 32 ] وی هم اکنون استاد فلسفه دانشگاه تهران می باشد.  فعالیتهای آموزشی : دکتر دینانی در حین تحصیل در حوزه علمیه، دروسی چون فقه، اصول، ادبیات منطق و فلسفه و ادبیات را تدریس می نمود. در حدود سالهای 56-1355 نیز هنگامی که وی به تازگی رساله دکتری خود را نوشته بود، در دانشگاهمشهد تدریس می کرد. [دینانی، حکایت عقل و عشق و فلسفه( مصاحبه)،فرهنگ و پژوهش،ص 32 ]  شاگردان : دکتر دینانی چون از جوانی به تدریس می پرداخت، بدلیل فاصله سنی کمی که با شاگردان خود داشت روابط بسیار نزدیکی با آنان برقرار نمود. امروزه نیز همان صمیمیت میان استاد و دانشجویان وی برقرار است. و بیشتر فارغ التحصیلان فلسفه دانشگاه تهران از شاگردان او بشمار می روند.  همفکران فرد : دکتر عبدالکریم سروش، دکتر نصر ا.. پورجوادی، دکتر مصطفی محقق داماد و دکتر شهرام پازوکی نیز همانند دکتر دینانی سالها به تحقیق در زمینه فلسفه اسلامی پرداخته اند. درحوزه پژوهشی در عقاید فرقه های گوناگون نیز با کسانی چون علی اکبر مدرس یزدی اشتراکات فکری دارند. [علی اکبر مدرس یزدی، مجموعه وسائل کلامی و فقهی و ملل و نحل، با مقدمه غلامحسین ابراهیمی دینانی، صفحات مقدمه ]  آرا و گرایشهای خاص : دکتر دینانی، فلسفه را پاسخگوی مهمترین و عمده ترین پرسشهای انسان درباره معنی هستی و حیات می داند از نظر وی تفاوت فیلسوف با مردم عادی در این است که از خارج از روز مرگی به زندگی می نگرد و درباره آن می پرسد. [دینانی، حکایت عقل و عشق و فلسفه( مصاحبه)، فرهنگ و پژوهش، ص 32 ]  چگونگی عرضه آثار : کتابهای دکتر دینانی در انتشارات انجمن فلسفه ایران، انتشارات طرح نو، و سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.